Zelf compost maken? Zo doe je dat (en waarom het goud waard is)

Wat je misschien nu nog als afval ziet, is straks voeding voor je tuin. Zelf compost maken is een waardevolle stap richting een gezonde en veerkrachtige moestuin. Er wordt vaak ingewikkeld over gedaan maar het is makkelijker dan je denkt, en je hebt er niet veel voor nodig. In dit blog lees je hoe je in je eigen tuin compost kunt maken – op een manier waarmee ik al jaren succes heb.

Wat is compost precies?

Compost is verteerd materiaal. Denk aan groente- en fruitresten, bladeren, takjes en karton. Met wat tijd, lucht en vocht zorgen micro-organismen en bodemdiertjes ervoor dat dit materiaal verandert in een geurige, kruimelige massa. Vooral de compostwormen zijn ware helden: zij eten de materialen op om dit uit te poepen als compost. Compost verbetert de structuur van je bodem, voedt het bodemleven en zorgt ervoor dat planten beter groeien en minder snel ziek worden.

Zelf compost maken in vier stappen

1. Zorg voor een goede mix: Combineer ‘groen’ materiaal (zoals groenteresten en vers tuinafval) met ‘bruin’ materiaal (zoals dorre bladeren, stro en karton). Deze balans helpt bij een vlot composteringsproces.
2. Let op het vochtgehalte: De hoop moet vochtig zijn, maar niet nat. Denk aan de structuur van een uitgewrongen spons. Bij droog weer kun je af en toe wat water toevoegen.
3. Voorzie de hoop van lucht: Composteren heeft zuurstof nodig. Door de structuur luchtig te houden door gemengd toe te voegen (combineer bijvoorbeeld grasafval met takjes of karton), blijft het composteringsproces op gang. Ook het omscheppen van de hoop creëert lucht.
4. Geef het de tijd: Na vier tot acht maanden is het meeste materiaal omgezet in compost. Je herkent het aan de donkere kleur, de kruimelige structuur en een prettige, aardse geur.

Mijn werkwijze: composteren met bakken

Zelf gebruik ik een systeem met compostbakken, gemaakt van pallethout. De kieren in het hout helpen bij de beluchting. Zodra de eerste bak vol is, schep ik de inhoud over naar de tweede bak, waar het verder kan rijpen. Het bovenste, nog niet verteerde deel gaat terug in bak één. Mijn idee was dat wanneer bak één nu weer vol zou zijn, de inhoud van bak twee naar bak drie zou gaan. In de praktijk is dit niet nodig. Wanneer bak één weer vol is, is de inhoud van bak twee klaar voor gebruik. Ik blijf aanvullen in bak één en zo heb ik altijd compost in ontwikkeling én compost die klaar is voor gebruik.

Hoe gebruik je compost in je tuin?

Compost is breed inzetbaar:

• Als mulchlaag: Strooi een laag van 5 tot 10 cm. rond je planten om de bodem te beschermen en vocht vast te houden.
• Bij aanplant: Werk het licht in bij het planten van nieuwe gewassen voor een goede start.
• Voor je moestuinbedden: Breng jaarlijks een laag compost aan in het voorjaar als natuurlijke bodemverbeteraar.

Let op: compost uit je eigen tuin is ‘koud’ gecomposteerd. Dat betekent dat zaden kunnen overleven en het dus een dankbare bron van onkruid is. Je kunt dit tegengaan door het gebruikte compost af te dekken met bijvoorbeeld karton of blad (iets dat het licht blokkeert) of door regelmatig te wieden.

Veelgestelde vragen over compost maken

Zelf aan de slag?

Composteren is een krachtige manier om je tuin circulair te maken. Het kost weinig moeite en levert ontzettend veel op – voor je planten, je bodem én het klimaat. Het geeft echt een kick om te kijken naar zwart goud en te weten dat het ooit afval was. Wil je er meer over leren?

👉 Doe mee met onze Workshop Duurzaam Moestuinieren en ontdek hoe je bodemleven opbouwt, voedingskringlopen sluit en je tuin gezonder maakt – op een manier die bij jou past.